Yannis Efstathiou
Ο Deleuze δηλώνει συχνά εχθρός της εγελιανής
διαλεκτικής. Το να υποστηρίξει κανείς κάποια σχέση ανάμεσα στον Deleuze και τον
Hegel που να αγγίζει τη φιλοσοφική ουσία του έργου τους, έρχεται σε πλήρη
αντίθεση με τις διακηρυγμένες προθέσεις του πρώτου. Θεωρώ πως ο Νόμος της Αξίας
είναι ορατό σημείο συνάντησής τους, και προνομιακό πεδίο μιας αμοιβαίας
αποκωδίκωσης των εννοιών τους είναι το Κεφάλαιο του Marx. Στο φως των
παρατηρήσεων του A.Badiou στο κείμενό του o Hegel στη Γαλλία, η τομή που
εντοπίζει ο Althusser μεταξύ νεαρού και ώριμου Marx, δεν είναι τομή μεταξύ ενός
νεαρού εγελιανού και ενός ώριμου μη-εγελιανού, αλλά η τομή ανάμεσα στη
«Φαινομενολογία του Πνεύματος» και την «Επιστήμη της Λογικής». Οι συγγραφείς
του Να Διαβάσουμε το Κεφάλαιο αναζήτησαν «συμπτωματικά» τη μέθοδο του ώριμου
Marx και θεώρησαν, σε ένα σχήμα πρωθύστερο, πως αυτή ήταν ένας ασύνειδος
Δομισμός, ενώ συνέβαινε μάλλον το αντίστροφo: o Δομισμός ήταν εκείνος που
ασύνειδα αναπαρήγαγε τoν ορθολογικό πυρήνα της εγελιανής λογικής που ενέπνευσε
το Κεφάλαιο του Marx. Η απώθηση του Hegel συντελείται και από τον Deleuze, με
την μονόπλευρη ανάδειξη της σπινοζικής στιγμής της αξίας-εργασίας στη
διαλεκτική του Κεφαλαίου, ερμηνεία που αποεγελιανοποιεί το μαρξικό έργο. Με
αυτή την αφετηρία, μπορούμε να εξετάσουμε βασικές μετα-δομιστικές ντελεζιανές
κατηγορίες, όπως η αφηρημένη μηχανή, το δυνητικό, το πεδίο εμμένειας και το
σώμα-δίχως-όργανα, από τη σκοπιά της Επιστήμης της Λογικής.
Γιάννης Ευσταθίου, φοιτητής τμήματος Νομικής της
σχολής ΝΟΠΕ του ΕΚΠΑ. takseisithikh@gmail.com
